Ο σωστός τύπος λιπάσματος

Το κατάλληλο χώμα και το ιδανικό λίπασμα είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες από τους οποίους θα κριθεί η σωστή και υγιής ανάπτυξη των φυτών σας. Όταν λοιπόν το χώμα του κήπου σας είναι φτωχό σε θρεπτικά συστατικά θα πρέπει να εμπλουτίζεται με τα κατάλληλα λιπάσματα, που θα ενεργήσουν ως ενέσεις αναζωογόνησης και θρέψης της σύστασης του εδάφους. Αρχικά η λίπανση πραγματοποιούνταν με τη χρήση-προσθήκη ειδών οργανικών υλικών τα οποία λειτουργούσαν ως προσθήκες θρεπτικών ουσιών για βελτίωση της δομής και της παραγωγικότητας του χώματος. Όμως μέσω μελετών αποδείχθηκε ότι τα θρεπτικά στοιχεία που προσδίδονταν  ήταν ελάχιστα σε σχέση με τις ανάγκες των φυτών. Αυτή η ανάγκη της αναζήτησης περισσότερου γόνιμου υλικού οδήγησε στη δημιουργία ανόργανων χημικών λιπασμάτων. Έτσι λοιπόν έχουμε διαχωρισμό των λιπασμάτων σε δυο κατηγορίες: τα οργανικά και τα ανόργανα ανάμεσα στα οποία μπορείτε να διαλέξετε το ιδανικό για την κάλυψη των αναγκών των φυτών σας σε θρεπτικά συστατικά.

Στα οργανικά λιπάσματα συγκαταλέγονται οι κοπριές ζώων, οι ορυκτοί άνθρακες, τα φύκια, οι κομπόστες(παράγωγα φυτικών υλικών) καθώς και τα απόβλητα γεωργικών βιομηχανιών. Ιδανική και πιο διαδεδομένη επιλογή αποτελούν οι κοπριές των ζώων που διατίθενται σε επεξεργασμένη ή ακατέργαστη μορφή που συστήνεται να εφαρμόζονται το φθινόπωρο όχι σε πολύ μεγάλες ποσότητες και κυρίως αρκετά πιο νωρίς από την προγραμματισμένη φύτευση των καλλιεργειών μας καθώς περιέχουν(μορφή ακατέργαστης) μεγάλα ποσοστά αζώτου που μπορούν να κάψουν τα φυτά μας. Για ασφαλέστερη χρήση προτιμήστε την «σβησμένη» ξεθυμασμένη από άζωτο κοπριά που διατίθεται στο εμπόριο και είναι έτοιμη για άμεση χρήση.

Ανόργανα λιπάσματα είναι στερεής ή υγρής μορφής χημικές ουσίες, πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά τα οποία είναι άκρως απαραίτητα για την ανάπτυξη των φυτών. Στην αγορά θα εντοπίσετε μια μεγάλη ποικιλία από λιπάσματα αυτής της κατηγορίας διαφόρων εταιρειών που ειδικεύονται στο χώρο αυτό. Στις συσκευασίες υπάρχει αναγραφόμενη η επί τοις % κατά βάρος περιεκτικότητα του λιπάσματος στα τρία βασικά στοιχεία: άζωτο(Ν), κάλιο(Κ) και φώσφορο(P) στα οποία παρουσιάζουν έλλειψη τα περισσότερα εδάφη. Ενίοτε εμφανίζονται και οι αριθμοί που μας ενημερώνουν για την περιεκτικότητα σε μαγνήσιο (Μg), σίδηρο (Fe), θείο (S) ή άλλα στοιχεία. Χρήσιμο είναι να γνωρίζετε ότι το άζωτο βοηθά στη βλάστηση και την ανάπτυξη του φυτού, ο φώσφορος στην ανάπτυξη ενός δυνατού ριζικού συστήματος ενώ το κάλιο ενισχύει την άμυνα των φυτών κατά των ασθενειών και ευνοεί την άνθιση. Τα λοιπά ιχνοστοιχεία όπως μαγγάνιο, βόριο, χαλκός κ.λπ βοηθούν στη σωστή ανάπτυξη των φυτών όμως είναι απαραίτητα σε ελάχιστες ποσότητες. Τα λιπάσματα που διαθέτουν όλα τα θρεπτικά συστατικά είναι χρήσιμα για την ενίσχυση φυτών που βρίσκονται σε γλάστρες, παρτέρια και κυρίως στους λαχανόκηπους όπου το χώμα είναι ο βασικός παράγοντας παραγωγικότητας και απόδοσης των λαχανικών. Τα υπόλοιπα φυτά ενός κήπου, που βρίσκονται δηλαδή τοποθετημένα στο έδαφος έχουν ανάγκη λιπασμάτων με τη βασική περιεκτικότητα των τριών κύριων στοιχείων: αζώτου, καλίου και φωσφόρου σε συνδυασμό συχνά με την έλλειψη ενός ιχνοστοιχείου, του σιδήρου(Fe) γεγονός που διορθώνεται με τα κατάλληλα σκευάσματα που περιέχουν τις ιδανικές ποσότητες των συγκεκριμένων συστατικών.

Τα λιπάσματα μπορούν να έχουν στερεή (έγχρωμους κόκκους), υγρή και μορφή σκόνης σε κρυσταλλική απόδοση. Ο βασικότερος όμως διαχωρισμός τους γίνεται μεταξύ υδατοδιαλυτών και λιπασμάτων βραδείας αποδέσμευσης. Τα υδατοδιαλυτά είναι λιπάσματα που περιέχουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξη ενός φυτού, είναι άμεσα απορροφήσημα και παρέχονται με τη διαδικασία του ποτίσματος ή μέσω ψεκασμού. Χρησιμοποιούνται κυρίως για την ενίσχυση των φυτών γλάστρας ή παρτεριού. Τα βραδείας αποδέσμευσης, που έχουν συνήθως τη μορφή κάψουλας ή έγχρωμων κόκκων είναι εκείνα τα λιπάσματα που παρέχουν τα θρεπτικά στοιχεία που περιέχουν, σταδιακά με αργό ρυθμό και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Θεωρούνται ιδανικά για τη βασική λίπανση γλαστρικών φυτών, φυτών κήπου και χλοοτάπητες.

Ορισμένοι τύποι φυτών χρήζουν ιδιαίτερης περιποίησης κατά τη λίπανση, απαιτούν λοιπόν το σωστό τύπο λιπάσματος και αυστηρά την εφαρμογή του την πιο κατάλληλη εποχή του χρόνου. Για τη σωστή ανάπτυξη των διαφόρων βολβών προτείνεται η χρήση κοπριάς ή ο εμπλουτισμός του εδάφους με λίπασμα πλούσιο σε φώσφορο πριν ή κατά τη διάρκεια της φύτευσης. Τα εποχικά φυτά απαιτούν χωνεμένη κοπριά ή πλήρες λίπασμα κατά τη φύτευση, τα οπωροφόρα χρειάζονται λίπανση νωρίς την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού, για τα φυλλοβόλα(δέντρα, θάμνους) προτείνεται η λίπανση νωρίς την άνοιξη και αργά το φθινόπωρο ενώ για τα αειθαλή φυτά μας ιδανικότερα διαστήματα θεωρούνται όλοι οι μήνες τις άνοιξης και ο Οκτώβριος. Για τις τριανταφυλλιές που όλοι λατρεύουμε στην Ελλάδα συστήνεται η λίπανση μετά το ανοιξιάτικο κλάδεμα, με επαναλήψεις μετά από ένα μήνα και μετά το τέλος της άνθισης τους. Για τους μικρούς σας λαχανόκηπους ιδανική θεωρείται η λίπανση τους κατά την προετοιμασία του εδάφους με την προσθήκη καλά χωνεμένης κοπριάς ή χούμου που θα εξασφαλίσει στα λαχανικά, στα φρούτα και στους διάφορους καρπούς σας την σωστή και υγιή ανάπτυξη τους, ώστε να ανταπεξέλθουν όλων των προσδοκιών σας.

Η χορήγηση του λιπάσματος θα πρέπει πάντα να γίνεται ακολουθώντας τις δοσολογίες που συνιστά η συσκευασία του προϊόντος καθώς η ανεπαρκής λίπανση οδηγεί τα φυτά σε τροφοπενία ενώ η υπερβολικός εφοδιασμός λιπάσματος σε κάψιμο και καταστροφή. Ιδανικές εποχές χορήγησης λιπασμάτων, κυρίως κατά την ανάπτυξη ενός φυτού, είναι το φθινόπωρο και η άνοιξη. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν ενδείκνυται η χρήση λιπάσματος σε περιόδους που γνωρίζουμε ότι θα ακολουθήσει ζέστη ή παγωνιά.

Να θυμάστε βέβαια πάντα ότι η καλύτερη λίπανση είναι ο συνδυασμός οργανικής και ανόργανης ουσίας, φροντίζοντας να χορηγούνται στα φυτά σας όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που θα τα βοηθήσουν να έχουν μια σωστή και ισορροπημένη ανάπτυξη. Η υγεία ενός φυτού ξεκινάει από τη σωστή ρίζα γι’ αυτό  ενισχύστε το χώμα που το φιλοξενεί εξασφαλίζοντας του την πληρότητα όλων των στοιχείων που θα χρειαστεί σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.